Đầu tiên cho Nguyễn Nga được giới thiệu mình hiện tại là một tác giả, một nhà tiếp thị, một blogger. Mình không phải là giáo viên hay giảng viên nên sẽ không hướng dẫn các bạn viết đoạn văn theo bất kỳ một kỹ thuật hay phương pháp nào của ngành sư phạm. Tất cả bài hướng dẫn này hoàn toàn dựa theo kinh nghiệm của bản thân mình.
Mình hy vọng, những chia sẻ của mình sẽ giúp ích những bạn đang muốn viết một đoạn văn ngắn nhưng cảm thấy rất khó khăn trong việc sắp xếp từ, câu cú và diễn đạt ý. Mình luôn mong, việc học viết đoạn văn với các bạn là niềm vui, sự yêu thích, không phải cực hình tra tấn mệt mỏi và lo lắng.
Những việc nên làm trước khi viết một đoạn văn
a.Xác định chủ đề trước khi viết
- Viết về gia đình, bạn bè, thầy cô, người yêu, trường lớp, quê hương….
- Mục đích của việc xác định chủ đề trước, giúp bạn tìm hiểu và chọn lọc ra những từ ngữ chính, những câu phù hợp sẽ dùng trong đoạn văn.
Ví dụ: Mình muốn viết chủ đề về gia đình, mình sẽ chọn lọc tất cả những từ chính(keyword) để mô tả về gia đình như: Cha, mẹ, anh, chị, em, công việc, thói quen, tính cách của họ….
Mình muốn viết chủ đề về quê hương, mình sẽ chọn ra những từ để mô tả chính như: Sông, suối, ao hồ, cây cối, con đường, vườn, ruộng, nhà cửa, người dân…
Nếu bạn chưa tìm được những từ khóa chính để nói về chủ đề của mình, bạn cũng có thể lên mạng tìm hay đọc sách, tài liệu, hình ảnh, phim ảnh… nói về những chủ đề đó. Sau đó, bạn lượm lặt ra những từ chính để chuẩn bị cho việc viết đoạn văn ngắn.
b.Đoạn văn bạn sắp viết ra mang ý nghĩa gì?
- Tình cảm: Yêu cái gì/ai? Ghét cái gì/ai?
- Cảm xúc: Buồn, vui, hạnh phúc, lo lắng, giận dữ vì ai/cái gì? (Hỉ, nộ, ái, ố)
- Thái độ: Lên án ai/cái gì? Đồng ý với ai/cái gì?
Tình cảm: Bạn muốn viết một đoạn văn mang ý nghĩa về tình cảm. Trong đoạn văn, bạn bày tỏ tình yêu thương bạn dành cho ai đó. Người bạn hướng đến có thể là người thân, bạn bè, thầy cô…Ngoài ra, tình cảm ấy không nhất thiết là dành cho con người. Bạn có thể bày tỏ tình yêu thương với loài vật, cây cối, đồ vật….
Cảm xúc: Trong đoạn văn ngắn, bạn muốn thể hiện cảm xúc của mình dành cho một ai đó hay về một chuyện gì đó…Người đó hay chuyện đó làm bạn vui, buồn, hạnh phúc, giận dữ…
Thái độ: Bạn nhìn thấy hay nghe kể lại, đọc được, xem được một chuyện gì đó hay về một người nào đó. Bạn muốn thể hiện thái độ ủng hộ hành động của họ. Hay bạn lên án, phê phán…Đây gọi là quan điểm cá nhân của bạn trước con người và sự việc đang diễn ra. Dạng viết đoạn văn theo cách này sẽ giúp bạn nâng cao khả năng phản biện, bằng cách bày tỏ quan điểm cá nhân.
Mình chỉ tập trung lại những điểm chính khi viết một đoạn văn ngắn. Nhưng thực tế trong cuộc sống còn nhiều góc nhìn, nhiều ý kiến để bạn bàn luận đến khi viết văn. Tuy nhiên, trong bài viết này, mình chỉ gói gọn những điều cơ bản dành cho những bạn đang bắt đầu luyện tập viết đoạn văn ngắn.
Viết một đoạn văn ngắn(khoảng 5-7 câu hoặc từ 7-10 câu)
Việc đầu tiên: Bạn cần làm là xác định chủ đề của đoạn văn(dựa vào yêu cầu của đề tài). Ví dụ đề tài yêu cầu: “Viết một đoạn văn ngắn khoảng 7-10 câu, kể về mẹ”.
Bạn hãy suy nghĩ đến tất cả những từ ngữ dùng để mô tả về mẹ. Mình sẽ gợi ý cho bạn những từ chính như: Tên riêng, tuổi tác, màu tóc, màu da, giọng nói, dáng người, tính cách, thói quen, công việc…
Với mỗi một từ mình liệt kê ra, bạn đã có thể đặt được một câu đi kèm để kể về mẹ. Nếu viết đoạn văn chừng 7-10 câu, bạn chỉ cần chọn 7-10 từ chính để kể về chân dung người mẹ của mình.
Việc thứ hai: Ý nghĩa của đoạn văn này là gì? Đó là tình cảm của bạn dành cho người mẹ yêu dấu của mình.
Ví dụ: “Mẹ của em tên thật là Trần Thị Hiếu. Năm nay, mẹ em 40 tuổi. Tóc mẹ em đen nhánh như màu màn đêm. Mẹ em dãi nắng dầm mưa làm ruộng nên có nước da nâu. Giọng nói của mẹ vô cùng nhẹ nhàng. Em rất thích nghe mẹ kể chuyện vào mỗi tối trước khi đi ngủ. Dáng người mẹ nhỏ bé, tính cách mẹ hiền lành, nhân hậu. Ngoài làm ruộng, mẹ em còn nấu ăn cho cả gia đình. Em luôn yêu thương và kính trọng mẹ. Mỗi khi đi đâu xa nhà, em đều nhớ về mẹ”.
Bạn thấy việc viết một đoạn văn ngắn 5-7 câu hay thậm chí 7-10 câu khá đơn giản phải không? Với những bạn mới bắt đầu rèn luyện kỹ năng viết, các bạn nên chọn những câu đơn, ngắn gọn. Chọn cách viết đơn giản, dễ hiểu, dễ nhớ, tránh viết những câu quá dài, cầu kỳ, khiến đoạn văn bị rối rắm, lủng củng…
Tương tự khi đề tài yêu cầu “Viết đoạn văn ngắn 100 chữ”, các bạn cũng có thể áp dụng cách này để viết. Nhưng nhớ luôn lưu ý giúp mình hai việc quan trọng trước khi viết đoạn văn ngắn. Thứ nhất là xác định đề tài và thứ hai là ý nghĩa đoạn văn mà bạn dự định viết ra.
Viết một đoạn văn ngắn 200-300 chữ
Với đề tài yêu cầu bạn viết một đoạn văn có độ dài từ 200-300 chữ hoặc dài hơn, bạn vẫn áp dụng những cách trên như mình hướng dẫn để viết. Tuy nhiên, ở phần ý nghĩa hay còn gọi là thông điệp của đoạn văn, bạn nên áp dụng cả ba yếu tố: “Tình cảm, thái độ, cảm xúc”. Thay vì bạn chọn một trong ba yếu tố như đoạn văn ngắn mình kể về mẹ, chỉ thiên về tình cảm. Điều này, giúp bạn có nhiều ý khai thác, để viết được đoạn văn dài hơn, sâu sắc hơn.
Ví dụ: “Viết đoạn văn 200 chữ về lòng nhân ái”.
Việc đầu tiên, mình cũng bắt đầu liệt kê tất cả những từ chính cho chủ đề về lòng nhân ái: Giàu, nghèo, đói khổ, khó khăn, bệnh tật, người già, trẻ em, phụ nữ, người khuyết tật, yêu thương, quan tâm, chăm sóc, giúp đỡ, che chở, cho, nhận, biết ơn, báo đáp, rộng lượng, bao dung, nhớ thương, hạnh phúc, niềm vui…
Việc thứ hai: Đoạn văn ngắn 200 chữ mình sắp viết ra đây mang ý nghĩa gì? Mình sẽ thể hiện tình cảm của mình với người có lòng nhân ái. Mình bày tỏ cảm xúc buồn bã, vui vẻ, hay giận dữ trước người có lòng nhân ái và không có lòng nhân ái? Mình thể hiện thái độ ủng hộ với người có lòng nhân ái ra sao? Hay mình thể hiện thái độ phản đối, lên án người không có lòng nhân ái ra sao?
Áp dụng để viết đoạn văn ngắn 200 chữ nói về lòng nhân ái của con người:
Ngày nay, chúng ta thấy rất nhiều người giàu có làm từ thiện giúp đỡ người nghèo. Họ quyên góp tiền, đồ ăn, quần áo cũ…cho người nghèo. Đặc biệt là những trẻ em ở vùng sâu, vùng xa, luôn trong cảnh khó khăn, đói khổ. Nhiều người già bị bệnh nặng không có tiền mua thuốc uống. Còn trẻ em lại không có tiền mua sách vở và quần áo đi học. Không ít phụ nữ mang thai không có tiền ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng. Người khuyết tật không thể tìm được việc làm để nuôi sống bản thân mình. Xã hội rất cần những tấm lòng biết yêu thương, quan tâm, chăm sóc những mảnh đời bất hạnh ấy. Người có lòng nhân ái luôn tạo ra hạnh phúc, niềm vui cho người khác. Nếu bạn đang nhận của ai đó sự giúp đỡ, bạn cũng nên cho lại người khác, đặc biệt nếu họ có hoàn cảnh khó khăn hơn bạn. Vì ông bà mình có câu “lá lành đùm lá rách” và “là rách đùm lá nát”. Nếu bạn luôn sống với tấm lòng bao dung, rộng lượng, biết cho đi, bạn sẽ luôn gặp may mắn trong cuộc đời. Mình tự hứa với lòng sẽ học cách cho đi với tấm lòng nhân ái, ngay cả khi mình còn nghèo, khó khăn. Vì mình luôn tin rằng “cho đi là nhận lại”.
Tổng kết:
Với bài hướng dẫn của Nguyễn Nga, hy vọng giúp các bạn áp dụng để tập viết đoạn văn ngắn dễ dàng và nhanh chóng hơn. Đây chỉ là một số mẹo để viết đoạn văn ngắn, đơn giản. Những bạn khi luyện tập nhuần nhuyễn, viết đoạn văn dài, phức tạp, cầu kỳ hơn thì phải đọc thêm nhiều sách vở, tài liệu, rèn viết nhiều hơn, thường xuyên hơn nữa.
